Sonja vrijwilligster bij de VoorleesExpress

“Is dat de hoed van mamma?” “Nee”, antwoordt Mahir en zoekt in het prentenboek naar de persoon die bij de hoed hoort. Sonja laat Mahir de bladzijde omslaan en wijst op een plaatje van een kok met een witte koksmuts op. “Wat doet deze man?” “Eten,” zegt Mahir. “Doet hij dat zelf?” “Nee, hij brengt eten.” Zo oefent Sonja spelenderwijs de Nederlandse taal met de 5-jarige Mahir en zijn twee jaar jongere broertje Alper. Ze zijn, zoals alle deelnemers, aangemeld voor de VoorleesExpress door school, peuterspeelzaal, Centrum voor Jeugd en Gezin of een andere instantie. Moeder Aysel: “Mijn schoonzus had al positieve ervaringen met de VoorleesExpress. Mahir heeft een taalachterstand, dus voor hem wilde ik het heel graag.”

Meer dan voorlezen

Inmiddels komt Sonja al een aantal weken bij het Turks-Nederlandse gezin over de vloer. Ze weet dat de twee jongetjes snel zijn afgeleid, dus na het prentenboek haalt Sonja knutselspullen tevoorschijn. Van de buigzame draadjes maken ze poppetjes, een kroon, een bril en, speciaal voor Mahir, een octopus. Alper is dolgelukkig met het poppetje dat zijn moeder heeft gemaakt en blijft ermee spelen. “Dat is ik!” roept hij opgetogen.
“Je doet zoveel meer dan voorlezen”, vertelt Sonja. De oud-lerares heeft zich na haar pensioen aangemeld bij de VoorleesExpress en werkt inmiddels al zo’n vier jaar als vrijwilliger. “We doen ook woordspelletjes, bordspellen en puzzels, we knutselen, kletsen en zingen liedjes.” Allemaal om aan te sluiten bij de belevingswereld van jonge kinderen en hun taalontwikkeling te bevorderen. Als Sonja in een boek een poes aanwijst, begint Mahir spontaan ‘poesje mauw’ te zingen, valt Alper hem bij met ‘hondje waf, waf waf waf’ en doet Sonja vrolijk mee.

Ook in coronatijd

In de afgelopen jaren heeft Sonja al heel wat kinderen begeleidt. Een van hen was een 8-jarig jongetje uit Eritrea. “Hij kon de verhalen die ik voorlas heel goed navertellen, maar toen ik hem vroeg zelf een stukje te lezen, bleek hij dat niet te kunnen.” Sonja begon hem het alfabet te leren en mede dankzij de hulp van de vader ging het jongetje per week vooruit.
Ook voor ouders kan ze vaak veel betekenen. Ze wijst hen op andere diensten van de bibliotheek, zoals de taalcoaches en het taalcafé. En soms gaat ze zelf met hen aan de slag. “Tijdens de lockdown, toen de huisbezoeken niet doorgingen, kwam ik erachter dat de ouders van het Koerdische vluchtelingengezin dat ik toen begeleidde analfabeet waren. Dan kun je niks met online lessen. Daarom heb ik elke week een doos met boeken gebracht. Op gepaste afstand gaf ik wat uitleg en daarna gingen we videobellen. Dat werkte prima.”

Tips voor ouders

Aysel spreekt prima Nederlands en heeft genoeg aan de tips die Sonja haar geeft. Deze keer wijst ze haar op de luisterboeken die via de online Bibliotheek-app te beluisteren zijn. “Goed idee”, vindt Aysel. “We lezen voor het slapen gaan altijd een boek, maar misschien kunnen we een keer een luisterboek doen.” Sonja krijgt de tips en achtergrondinformatie voor haar wekelijkse voorleesuur van de medewerkers van de Bibliotheek. Ook de voorlezers onderling delen hun ervaringen met elkaar. Daarnaast is er de mogelijkheid om deel te nemen aan bijscholingscursussen, bijvoorbeeld over culturele verschillen, het herkennen van huiselijk geweld en over filosoferen met kinderen. “Ik blijf mezelf graag ontwikkelen, dus ik pak dit soort cursussen met beide handen aan.” Sowieso leert ze veel van haar werk als voorlezer. “Je komt bij mensen thuis en hoort hun verhalen. Zeker de verhalen van vluchtelingen stemmen tot nadenken. En als je dan ziet hoe gastvrij ze zijn, terwijl ze het zelf niet makkelijk hebben, dat is zo bijzonder.”

Uitdagend maar dankbaar werk

Mahir en Alper zijn intussen wel klaar voor vandaag. Ze willen naar buiten, lekker rennen en stoeien. Sonja rondt af. Ze schrijft in hun doe-boeken op hoe het vandaag ging, zodat ook de juffen van school en de peuterspeelzaal op de hoogte blijven van hun vorderingen. Moeder Aysel ziet dat Mahir vooruitgaat. “Hij doet groep 1 nog een keer over, want hij is nog heel speels en door corona heeft hij achterstanden opgelopen, maar hij gaat vooruit en mag soms ook met groep 2 meedoen.” Sonja is blij om dat te horen. “Dat is ook precies wat het werk van de VoorleesExpress zo leuk maakt”, vindt ze. “Het is vaak een uitdaging, maar het geeft echt voldoening. Ik beleef enorm veel plezier aan het contact met ‘mijn’ voorleeskinderen en het is zo’n dankbaar werk. Je voelt je echt nodig.”

Sonja zoekt collega’s voor de VoorleesExpress

Vind jij het net als Sonja leuk om kinderen voor te lezen en taalspelletjes met hen te doen? Ben je 18 jaar of ouder en minimaal 20 weken lang beschikbaar? Meld je dan aan als vrijwilliger via bibliotheekaandenijssel.nl/vrijwilliger-voorleesexpress.

Al onze vrijwilligers krijgen een training, begeleiding en een tijdelijk lidmaatschap om jeugdboeken te lenen.